
นอกจากความฝันแล้วหลายคนอาจไม่เคยรู้ตัวเลยว่าขณะที่เราหลับ สมองได้สั่งให้ร่างกายทำอะไรลงไปบ้าง ซึ่งถ้าสิ่งที่เกิดขึ้นกับร่างกายเราในขณะที่เราหลับเป็นไปตามที่ Prevention เขานำมาแชร์ดังต่อไปนี้ ขอบอกเลยว่าแม้จะนอนหลับอยู่ในบ้านดี ๆ ชีวิตก็ไม่รอดจากความเสี่ยงเลยแม้แต่น้อย
1. เดินละเมอ
ฟิลิปส์ เกรแมน รองศาสตราจารย์คณะจิตเวช มหาวิทยาลัยเพนซิลวาเนีย สหรัฐอเมริกาเผยว่า พฤติกรรมเดินละเมอถือเป็นพฤติกรรมระหว่างการนอนหลับที่แสนจะเบสิกมาก ๆ โดยมักจะเกิดในการนอนหลับชนิด non-REM sleep และไม่ได้เกิดเพราะฝันเป็นเรื่องเป็นราวจนทำให้ลุกออกมาเดินทั้งที่ยังหลับอย่างที่เข้าใจผิดกันมาตลอด
ทว่าพฤติกรรมเดินละเมอมักจะเกิดขึ้นในช่วงหลับลึกระดับที่ 3 ซึ่งไม่ได้มีความเกี่ยวข้องใด ๆ กับความฝันแล้วล่ะค่ะ เพราะการนอนหลับระยะนี้ยากที่จะปลุกหรือทำให้คนละเมอหรือรู้สึกตัวตื่นได้ ดังนั้นหากเผลอเดินละเมอไปไหนต่อไหนโดยที่ไม่มีใครรู้เห็น แน่นอนว่าอันตรายก็อยู่ไม่ไกลตัวคุณเลยล่ะ
นอกจากนี้ผลการศึกษาจากวารสาร Sleep ยังแสดงให้เห็นชัดเจนเลยว่า คนที่นอนละเมอบ่อย ๆ จะมีอาการง่วงในช่วงกลางวัน ร่างกายอ่อนเพลียตลอดเวลา เกิดอาการนอนไม่หลับ และมีแนวโน้มจมอยู่กับความวิตกกังวลมากกว่าคนที่หลับสนิทไม่ละเมออีกด้วย
2. กรีดร้องด้วยความหวาดกลัว
พฤติกรรมสะดุ้งตื่นขึ้นมากรีดร้องในขณะที่นอนหลับอยู่มักเกิดขึ้นกับเด็กช่วงอายุไม่เกิน 12 ปี เป็นส่วนใหญ่ โดยมีเหตุจูงใจจากประสบการณ์ที่เคยโดนเพื่อนแกล้งหรือสิ่งที่เด็กฝังใจว่าเป็นประสบการณ์อันเลวร้าย ซึ่งพฤติกรรมนี้ก็ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับฝันร้ายอีกเหมือนกันนะคะ
โดยรองศาสตราจารย์ฟิลิปส์บอกว่า หากเราฝัน นั่นแสดงว่าอยู่ในช่วง REM sleep ซึ่งเป็นช่วงการนอนแแบบครึ่งหลับครึ่งตื่นที่สมองยังคงทำงานอย่างวุ่นวายไม่หยุด ทว่าพฤติกรรมกรีดร้องด้วยความหวาดกลัวเกิดขึ้นในช่วงระยะการหลับลึกระดับที่ 3 ไม่สามารถปลุกให้คนมีอาการตื่นได้ง่าย ๆ อีกทั้งพอสะดุ้งตื่นมาร้องโวยวายแล้ว ไม่เกิน 3 นาทีต่อจากนั้นคนตื่นจะกลับเข้าสู่ห้วงแห่งนิทราได้ทันทีทันใด แถมพอตื่นขึ้นมาก็ไม่มีทางจะจำเรื่องที่เกิดขึ้นได้แน่ ๆ เว้นแต่ว่าคนนอนข้าง ๆ จะเป็นคนเล่าให้ฟัง
ทว่าในผู้ใหญ่เองก็อาจจะมีอาการสะดุ้งตื่นมากรี๊ดแบบนี้ได้ด้วย เพราะจากผลการศึกษาของ American Academy of Sleep Medicine แสดงผลการสำรวจว่า ในเด็กจะมีแนวโน้มสะดุ้งตื่นมากรีดร้อง 6.5% และ 2.2 % ในผู้ใหญ่
3. ส่งข้อความหาคนอื่น
ผลการสำรวจที่มหาวิทยาลัยวิลลาโนวา สหรัฐอเมริกา ทำขึ้นมาปรากฏว่า 25-30% ของนักศึกษาจำนวน 300 คนมีพฤติกรรมส่งข้อความหาเพื่อนทั้ง ๆ ที่กำลังหลับอยู่ โดยนักวิจัยก็ได้อธิบายว่า พฤติกรรมนี้จะคล้าย ๆ การกดปิดนาฬิกาปลุกโดยไม่รู้ตัว ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่เกิดขึ้นในช่วง non-REM sleep ไม่มีอันตรายต่อสุขภาพเท่าไร แต่ปฏิเสธไม่ได้จริง ๆ ว่าน่าอายมาก ณ จุดนี้
4. ละเมอขับรถ
การละเมอในที่นี้ไม่ใช่แค่จิ้นไปตามเรื่องตามราวนะคะ แต่เป็นภาวะที่เดินละเมอแล้วไปขับรถออกสู่ถนนจริง ๆ โดยที่ยังไม่มีสติรู้ตัวด้วยซ้ำ !
โดย ไมเคิล โฮเวลล์ คณบดีคณะประสาทวิทยา มหาวิทยาลัยมินนิโซตา สหรัฐอเมริกา ก็ให้ข้อมูลว่า เขาเจอพฤติกรรมนี้กับคนไข้ที่รักษาอาการขาไม่อยู่สุข (Restless legs syndrome: RLS) ซึ่งเข้ารับการรักษาด้วยการให้ยานอนหลับ Ambien และภายในคืนแรกที่เขากินยาตัวนี้ไป ตกดึกคืนนั้นเขาก็ละเมอออกไปขับรถเล่นหน้าตาเฉย เฉียดตายโดยที่ไม่รู้ตัวเลยสักนิด
โดยโฮเวลล์ก็เสริมว่า พฤติกรรมละเมอเฉียดตายนี้อาจมีสาเหตุมาจากตัวยานอนหลับ Ambien ซึ่งมีฤทธิ์กดประสาท ทำให้ร่างกายตกอยู่ในสภาวะหลับลึก non-REM sleep ชนิดที่หลับเหมือนตายแม้ขณะที่ร่างกายทำกิจกรรมบางอย่างที่น่าจะปลุกเราจากความความง่วงงุนได้ชะงัด ดังนั้นโฮเวลล์จึงเสนอทางให้ผู้ป่วยที่ต้องใช้ยาตัวนี้เลี่ยงไปใช้ยานอนหลับหรือวิธีรักษาอาการแบบอื่นดีกว่า
5. เข้าครัวทำอาหารกิน
อาจดูเป็นเรื่องน่าประหลาดไปสักหน่อยที่ใครคนหนึ่งจะสามารถเดินละเมอลุกออกจากเตียงมาทำอาหารกินกลางดึกได้ ทว่าเรื่องนี้เกิดขึ้นได้จริงค่ะ โดยทั้งเกรแมนและโฮเวลล์ก็ยืนยันมาแล้วว่า พฤติกรรมนี้มักจะเกิดโดยจิตใต้สำนึกของคนที่กำลังไดเอตอย่างจริงจัง หรือคนที่เก็บกดกับเรื่องอาหารการกินอย่างหนัก
โดยช่วงระยะเวลาของการเกิดพฤติกรรมนี้ก็เป็นช่วงหลับลึกระยะที่ 3 ดังนั้นคนละเมอจึงไม่มีสิทธิ์รู้เลยว่าเมื่อคืนตัวเองลุกมาทำอะไรกิน ซึ่งจะว่าไปการละเมอแบบนี้ก็กระทบกับสุขภาพช่องปาก (ฟันผุ) มีโอกาสน้ำหนักตัวขึ้น และยังเสี่ยงได้รับบาดเจ็บขณะที่ทำอาหารไม่น้อยเลยนะ
6. มีเซ็กส์
ผลการวิจัยจาก American Academy of Sleep Medicine ทำให้รู้ว่า กว่า 8% ของคนที่มีปัญหาการนอนหลับมักจะพ่วงอาการกามนิทรา (sexsomnia) หรือพฤติกรรมละเมอไปมีเซ็กส์โดยไม่รู้ตัวไว้ด้วย แถมสถิติยังชี้ชัดว่าเกิดขึ้นกับผู้ชายมากกว่าผู้หญิงอีกต่างหาก
ทั้งนี้อาการละเมอมีเเซ็กส์จัดว่าเป็นความผิดปกติอย่างหนึ่งของปัญหาการนอนหลับระยะ non-REM sleep ผู้ป่วยอาจมีเพศสัมพันธ์กับคนใกล้ตัวในขณะที่นอนหลับ หรือบางเคสเดินละเมอไปข่มขืนคนแปลกหน้าก็มี อีกทั้งบางรายก็สำเร็จความใคร่ด้วยตัวเอง หรือที่น่าตกใจคือมีผู้ป่วยบางกลุ่มเล่นเซ็กส์หมู่ทั้งที่อยู่ในสภาวะหลับลึกกันอีกด้วย !
อย่างไรก็ตาม เคสละเมอมีเซ็กส์ควรได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วนนะคะ เพราะหากเกิดอาการขึ้นเมื่อไร ก็เป็นอัตรายทั้งกับผู้อื่นและตัวเอง โดยเฉพาะเหล่าโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ต่าง ๆ
7. ออกท่าออกทางตามความฝัน
พฤติกรรมนี้เป็นส่วนหนึ่งของความผิดปกติของการนอนหลับชนิด REM ซึ่งเป็นภาวะที่ร่างกายอยู่ในช่วงครึ่งหลับครึ่งตื่น และโดยปกติแล้วสมองจะสั่งการให้ร่างกายนอนนิ่งไม่เคลื่อนไหว แต่กับคนที่มีปัญหาการนอนหลับชนิดนี้อาจมีความบกพร่องในส่วนการควบคุมร่างกายขณะหลับ ทำให้ออกท่าออกทางตามเรื่องที่ฝันเสมือนหลุดเข้าไปอยู่ในความฝันจริง ๆ
ทั้งนี้ The National Sleep Foundation ยังให้ข้อมูลเพิ่มเติมมาว่า พฤติกรรมละเมอออกท่าทางตามความฝันเกิดขึ้นได้กับทุกคน แต่ส่วนใหญ่แล้วจะเกิดกับผู้ชายมากกว่าผู้หญิง อีกทั้งสถิติยังแสดงให้เห็นชัดว่ามักจะเกิดกับคนอายุ 50 ปีขึ้นไป โดยเฉพาะคนที่กินยานอนหลับและยาระงับประสาทเป็นประจำ
อย่างที่บอกไปแล้วว่าการละเมอและพฤติกรรมที่เราทำโดยไม่รู้ตัวขณะหลับบางอย่างก็ฮา บางเคสก็น่ากลัวอันตรายแทนจริง ๆ ดังนั้นถ้าจะให้ดีควรตั้งกล้องสังเกตพฤติกรรมของตัวเองขณะนอนหลับ หรืออาจไหว้วานใครสักคนมานอนเป็นเพื่อนเพื่อให้เรารู้ตัวหากมีพฤติกรรมแปลก ๆ อย่างนี้ตอนนอนหลับ จะได้หาวิธีแก้ไขก่อนเรื่องราวจะสายเกินไป